Jak ważny jest oddech, wie każdy. Pozwala naszemu ciału istnieć, stanowi istotną rolę w procesach fizycznych. Gdy coś nas przestraszy, bierzemy głęboki wdech, kiedy denerwujemy się, nasz oddech przyśpiesza, gdy czujemy błogość, czy relaks oddychamy powoli, rytmicznie, wyciszając swój organizm. Czy jednak zdajesz sobie sprawę, że za sprawą kontrolowania własnego oddechu jesteś w stanie zapanować nad swoimi emocjami, myślami, ciałem?
Znaczenie oddechu w jodze jest nie do przecenienia, poprawnie wykonywane asany, bez łączenia ich z równomiernością oddechową tracą, wiele w efektach oddziaływania na nasz organizm i umysł. Pranayama- kontrola oddechu, energii życiowej jest jednym z elementów poznania swojego ciała i umysłu. Termin pranayama to połączenie dwóch określeń sanskryckich- „prana” i „ayama”. Prana – energia, ayama- rozprzestrzenianie. Dosłownie tłumacząc znaczy to „kontrolowanie energii życiowej”, czy „rozprzestrzenianie się energii życiowej”.
Oddech W jodze podobny jest na oddechu jest na oddechu noworodka. Między wdechem i wydechem nie robi się pauz.
Jak ważny jest oddech
Oddech towarzyszy nam w każdej sekundzie życia, w czasie zajęć jogi warto pamiętać o tym przez cały czas. Daje nam on wyciszenie, pozwala zapanować nad emocjami, zwłaszcza tymi, które próbują nami zawładnąć. Kiedy stajemy na macie, podczas praktyki jogi, za sprawą właściwego oddechu jesteśmy w stanie powiększyć swoje zakresy. Oddech powoduje, że ból, który nam towarzyszy w czasie przyjmowania asan staje się mniejszy, ciało bardziej go akceptuje, rozciąga się. Często zdarza się, że ćwicząc trudniejsze pozycje zatrzymujemy oddech, tym samym powodując większy ból, zniechęcamy się jednocześnie. Doskonałym wyjściem jest świadomy powrót do oddechu, pozwala nam on utrzymać daną asanę dużo dłużej, możemy wówczas przekraczać swoje granice.
Pranayama
W ośmiostopniowej ścieżce jogi pranayama ma bardzo ważne znaczenie. Oddech, nad, którym panujemy otwiera nowe perspektyw eksploracji ciała i duchu. Technik oddechowych jest wiele, na początku jednak ważne, aby uświadomić sobie znaczenie samego oddechu, umieć rozpoznać, którą częścią ciała oddychamy i jak wpływa to na procesy w naszym ciele.
Kolejny krok, to świadome pogłębiane możliwości naszego oddechu, poszerzanie wydajności płuc, rozprowadzenie oddechu w ciele i samokontrola organizmu za pomocą wdychanego powietrza. Jeżeli wiem, co możemy zdziałać oddechem, uspokoić się, czy pobudzić, mamy w swoich rękach potężnego sprzymierzeńca.
Praktyki pranayamy możemy stosować do koncentracji i wyciszania, jak wiadomo, w jodze jest to podstawa efektywnych ćwiczeń, które zrównoważą nasze ciało i uspokoją myśli.
Oddech w czasie praktyki jogi
W czasie praktyki jogi bardzo ważne jest, aby nasz oddech był płynny i zauważalny cały czas. Wdech powinien być krótszy, wydech dłuższy. Wszystko zależy jednak od przybieranej pozycji, kiedy np. podnosimy nogę czy robimy skłon, to raczej nie robimy wdechu, tylko wydech. W podanych sytuacjach rozciągamy mięsień, chcemy go rozluźnić. Kiedy zaczynamy ćwiczenie, nielogicznym może wydawać się nam, że robimy wdech, czasem bywa i tak, ale skłon robimy już na wydechu. Generalne zasady są takie, że wydech działa rozluźniająco, wdech powoduje natomiast napięcie. Poprawny oddech to również dotlenione mięśnie, pozwalające nam praktykować lepiej.
Oddech przez nos czy usta
Duże znaczenie ma to czy w czasie praktyki jogi oddychamy przez nos, czy przez usta. W czasie ćwiczeń wdech i wydech powinien być wykonywany przez nos, jeżeli powietrze wydychamy przez usta, tracimy energię, w czasie praktyki chcemy cały czas korzystać z tej energii, która jest w nas zachować ją. W momencie wyciszenia i relaksu, na zakończenie zajęć warto jest jednak wypuszczać oddech przez lekko otwarte usta.
Nawet kiedy mamy zatkany nos, warto starać się ćwiczyć z oddechem nosowym. W momencie wydychania udrażniamy nozdrza, osoby z katarem, alergiami czy krzywą przegrodą nosową mogą za pomocą oddechu pomóc sami sobie. Na początku będzie to płytszy wdech, ale z czasem na pewno pogłębi się. Jeżeli, ktoś wcześniej był przyzwyczajony do oddychania przez usta, może wypracować sobie nowy schemat nosowego wdychania powietrza, wszystko jest procesem. Oddychanie przez nos pomaga również przefiltrować tlen, zatrzymując szkodliwe dla organizmu elementy, do płuc i krwi dostaje się wówczas już oczyszczone powietrze.
Dla ludzi zachodu joga jest potrzebna, do wyciszenia i uelastycznienia. Oddech pomaga nam w zatrzymaniu gonitwy myśli, koncentracji. Jogę warto ćwiczyć z głową, to znaczy z jednej strony odłożyć myśli, a z drugiej ćwiczyć ,,z głową”, nie bezmyślenie, skupienie i bycie tu i teraz w czasie praktyki jest bardzo potrzebne.
O czym warto pamiętać
Nie zapominajmy, ze oddech towarzyszy nam cały czas, w momentach trudnych lepiej na początku wziąć wydech, nie wdech, ponieważ to wydech jest w stanie nas uspokoić. Świadome oddychanie ułatwia nam panowanie nad swoim życiem. Większa świadomość oddechu, zwiększa świadomość siebie, skierowanie uwagi do swojego wnętrza bycie tu i teraz.
Tekst powstał na bazie rozmowy z Barbarą Poniatowską, instruktorką jogi i relaksacji, twórczynią autorskiego programu antystresowego, opartego na technikach jogi i świadomego oddychania.
